بخش اموال و دارایی های ثابت
داراییهای ثابت به داراییهایی گفته میشود که شرکتها برای استفاده در عملیات روزانه خود خریداری کرده و انتظار دارند برای مدت طولانی از آنها استفاده کنند. این داراییها شامل اموال، تجهیزات، ساختمانها و وسایل نقلیه میباشند. ویژگی بارز داراییهای ثابت این است که بهطور مستقیم در فرایند تولید محصولات یا ارائه خدمات استفاده میشوند و معمولاً عمر مفید طولانیتری نسبت به داراییهای جاری دارند. داراییهای ثابت به تدریج و با گذشت زمان مستهلک میشوند.
جمعداری اموال فرآیند مدیریت و نظارت بر داراییهای ثابت یک سازمان است. این شامل ثبت و ردیابی همه داراییها، ارزیابی وضعیت و عملکرد آنها، انجام تعمیرات و نگهداری لازم، و اطمینان از استفاده بهینه از آنها است. جمعداری اموال به شرکتها کمک میکند تا داراییهای خود را بهصورت مؤثر مدیریت کنند و از خسارتهای احتمالی جلوگیری کنند.
استهلاک فرآیندی است که در آن هزینه داراییهای ثابت طی دورههای مختلف کاهش یافته و بهصورت منظم ثبت میشود. روشهای مختلفی برای محاسبه استهلاک وجود دارد که هر کدام از این روشها برای شرایط خاصی مناسب هستند. برخی از رایجترین روشهای محاسبه استهلاک عبارتند از:
- روش خط مستقیم:
در این روش، هزینه استهلاک بهصورت مساوی در طول عمر مفید دارایی تقسیم میشود. - روش نزولی (کاهشی):
در این روش، هزینه استهلاک هر ساله با ضریبی از ارزش دفتری دارایی در ابتدای همان سال محاسبه میشود. دو نوع متداول از این روش عبارتند از:
- روش نزولی با نرخ ثابت (مضاعف): در این روش، نرخ استهلاک ثابت است.
- روش نزولی با کاهش توازن (کاهشی): در این روش، نرخ استهلاک ثابت است ولی درصد کاهش توازن نسبت به سالهای ابتدایی بیشتر است.
- روش مجموع سنوات:
این روش مشابه روش نزولی است، اما درصدهای استهلاک بر اساس مجموع سالهای عمر مفید دارایی محاسبه میشوند. - روش ساعات کارکرد:
در این روش، هزینه استهلاک بر اساس تعداد ساعات استفاده واقعی از دارایی محاسبه میشود.
هر یک از این روشها مزایا و معایب خاص خود را دارد و انتخاب روش مناسب بستگی به نوع دارایی و شرایط مالی و عملیاتی شرکت دارد.
در شرکت های بزرگ استهلاک جزو هزینه های بسیار تاثیر گذار است و باید دقت داشت دستورالعمل های مربوط به نحوه محاسبه استهلاک را بشکل اصولی و دقیق انجام داد.
همچنین یادآور می شود، هزینه استهلاک مورد قبول اداراه دارایی برای محاسبه مالیات است و از سوی دیگر حساسیت بسیار زیادی بروی نحوه محاسبه آن است. پس باید به قوانین و دستورالعمل های مربوط به آن تسلط داشته باشید.